سندرم پیش از قاعدگی (PMS) ترکیبی از علائمی است که بسیاری از زنان حدود یک یا دو هفته قبل از پریودی تجربه می‌کنند. بیش از ۹۰٪ از زنان می‌گویند علائمی مانند نفخ، سردرد و تغییرات خلقی را قبل از قاعدگی تجربه می کنند. برای برخی زنان، این علائم آن‌قدر شدید است که باعث می‌شود نتوانند به محل کار یا مدرسه بروند، اما برای برخی دیگر، این علائم خفیف بوده و آن‌ها را اذیت نمی‌کند. به طور میانگین، زنان در دهه ۳۰ زندگی خود بیشتر مستعد تجربه PMS هستند.
PMS چیست؟
PMS ترکیبی از علائم جسمی و احساسی است که بسیاری از زنان پس از تخمک‌گذاری و پیش از شروع قاعدگی تجربه می‌کنند. محققان بر این باورند که PMS در روزهای پس از تخمک‌گذاری رخ می‌دهد، زیرا سطح استروژن و پروژسترون در صورت عدم بارداری به شدت کاهش می‌یابد. علائم PMS معمولا چند روز پس از شروع قاعدگی و با افزایش دوباره سطح هورمون‌ها فروکش می‌کند.
علائم شدید PMS ممکن است نشانه‌ای از اختلال ملال پیش از قاعدگی (PMDD) باشد. پی ام اس پس از یائسگی، از بین می‌رود. همچنین، پس از بارداری ممکن است PMS برگردد اما علائم آن ممکن است تغییر کند.
چه کسانی دچار PMS می‌شوند؟
حدود سه چهارم از زنان در دوره‌ای از زندگی خود دچار علائم PMS می‌شوند. برای اکثر زنان، این علائم خفیف است. کمتر از ۵٪ از زنان در سنین باروری به شکل شدیدتری از PMS که اختلال ملال پیش از قاعدگی (PMDD) نام دارد، مبتلا می‌شوند. احتمال بروز PMS در زنانی که دارای شرایط زیر هستند، بیشتر است:
- سطح بالای استرس
- سابقه خانوادگی افسردگی
- سابقه شخصی افسردگی یا افسردگی پس از زایمان
آیا PMS با افزایش سن تغییر می‌کند؟
بله. علائم PMS ممکن است با رسیدن به اواخر ۳۰ یا ۴۰ سالگی و نزدیک شدن به یائسگی شدیدتر شوند. این وضعیت به ویژه در زنانی که نسبت به تغییرات هورمونی در طول چرخه پریودی حساس هستند، بیشتر دیده می‌شود.
در سال‌های منتهی به یائسگی، سطح هورمون‌ها به صورت غیرقابل پیش‌بینی بالا و پایین می‌رود. در نتیجه، ممکن است همان تغییرات خلقی که در PMS تجربه می‌کردید، ادامه یابد یا حتی بدتر شود.
علائم PMS چیست؟
علائم PMS در هر زنی متفاوت است. ممکن است برخی فقط علائم جسمی مانند نفخ یا درد داشته باشند، برخی دیگر علائم احساسی مانند افسردگی را تجربه کنند و برخی نیز ترکیبی از هر دو را داشته باشند.
علائم جسمی
- تورم یا حساسیت سینه‌ها
- یبوست یا اسهال
- نفخ یا احساس گاز معده
- گرفتگی عضلات
- سردرد یا کمردرد
- عدم هماهنگی در حرکات
- حساسیت بیشتر به صدا و نور
- جوش زدن پوست
- چربی بیش از حد موها
علائم روحی و احساسی
- تحریک‌پذیری یا رفتارهای پرخاشگرانه
- احساس خستگی
- مشکلات خواب
- تغییرات اشتها یا میل شدید به غذا
- مشکل در تمرکز یا حافظه
- افسردگی، احساس ناراحتی یا گریه‌های ناگهانی
- تغییرات خلقی
- کاهش میل جنسی
- اضطراب، ناراحتی یا احساسات شدید
علت PMS چیست؟
پژوهشگران هنوز دلیل دقیق PMS را نمی‌دانند. تغییرات هورمونی در طی چرخه قاعدگی ممکن است نقش اساسی داشته باشد. این تغییرات هورمونی ممکن است بر برخی زنان بیش از دیگران تأثیر بگذارد.
چگونه PMS تشخیص داده می‌شود؟
هیچ آزمایش خاصی برای تشخیص PMS وجود ندارد. پزشک درباره علائم، زمان وقوع و میزان تأثیر آن‌ها روی زندگی شما سؤال خواهد کرد. تشخیص PMS معمولاً بر اساس این موارد انجام می‌شود:
- علائم در ۵ روز پیش از قاعدگی در حداقل سه دوره پریودی متوالی ظاهر شوند.
- علائم حداکثر ۴ روز پس از شروع پریودی از بین بروند.
- علائم طوری باشند که باعث اختلال در فعالیت‌های روزمره شما شوند.
- برای تشخیص بهتر، علائم خود را چند ماه ثبت کنید و هنگام مراجعه به پزشک، آن را ارائه دهید.
PMS چگونه بر سایر مشکلات سلامت تأثیر می‌گذارد؟
حدود نیمی از زنانی که برای کاهش علائم PMS به درمان نیاز دارند، دچار مشکلات سلامت دیگری نیز هستند که ممکن است قبل از پریودی تشدید شوند:
- افسردگی و اختلالات اضطرابی
- سندرم خستگی مزمن (ME/CFS)
- سندرم روده تحریک‌پذیر (IBS)
- سندرم درد مثانه
- آسم، آلرژی و میگرن
چگونه می‌توان علائم PMS را در خانه کاهش داد؟
کارهایی که باید انجام دهید:
- ✔ به‌طور منظم ورزش کنید
- ✔ تغذیه سالم و متعادل داشته باشید
- ✔ خواب کافی داشته باشید
- ✔ با کاهش استرس از طریق یوگا یا مدیتیشن، آرامش خود را حفظ کنید
- ✔ برای کاهش درد، از مسکن‌هایی مانند ایبوپروفن یا پاراستامول استفاده کنید
- ✔ دفترچه‌ای از علائم خود برای حداقل ۲ سیکل قاعدگی داشته باشید
کارهایی که نباید انجام دهید ❌
- 🚫 سیگار نکشید
- 🚫 الکل بیش از حد مصرف نکنید
چه داروهایی برای PMS مفید هستند؟
داروهای بدون نسخه مانند ایبوپروفن، ناپروکسن و آسپیرین می‌توانند در کاهش درد، سردرد و حساسیت سینه‌ها مؤثر باشند.
داروهای تجویزی
- قرص‌های ضدبارداری هورمونی برای کاهش علائم جسمی (البته ممکن است برخی علائم دیگر را تشدید کنند).
- داروهای ضدافسردگی (SSRI) برای کاهش علائم احساسی.
- دیورتیک‌ها (قرص‌های ادرارآور) برای کاهش نفخ.
- داروهای ضد اضطراب برای کاهش احساس نگرانی.
آیا مصرف ویتامین‌ها و مواد معدنی به درمان PMS کمک می‌کند؟
برخی ویتامین‌ها و مواد معدنی که مفید شناخته شده‌اند عبارت‌اند از:
- کلسیم: کاهش خستگی، ولع غذایی و افسردگی
- ویتامین B6: کاهش تحریک‌پذیری، اضطراب و مشکلات تمرکز
- منیزیم: کاهش میگرن و گرفتگی عضلات
- اسیدهای چرب امگا ۳ و امگا ۶: کاهش درد و سایر علائم PMS
آیا درمان‌های جایگزین یا گیاهی برای PMS مفید هستند؟
برخی زنان تسکین علائم را با مصرف گیاهان دارویی تجربه کرده‌اند، اما این داروها باید با مشورت پزشک مصرف شوند. برخی از مکمل‌های گیاهی شامل:
- کوهوش سیاه
- چست‌بری (گیاه پنج انگشت)
- روغن گل مغربی
کلام آخر
PMS یک حالت شایع در خانم ها پیش از پریودی است و بسیاری از افراد آن را تجربه می کنند. اگر شما نیز تجربه هایی از PMS های خود دارید خوشحال می شویم در نظرات با ما در میان بگذارید تا دیگران نیز اطلاعات کاملی در این زمینه داشته باشند و بدانند تنها نیستند.
منابع: womenshealth، nhs
