بسیاری از افراد در آغاز دوره قاعدگی خود، درد و گرفتگی در ناحیه شکم یا لگن را تجربه می‌کنند . در برخی موارد، درمان‌های خانگی می‌توانند کمک‌کننده باشند. درمان‌های خانگی که ممکن است گرفتگی قاعدگی را کاهش دهند:
استفاده از گرما روی شکم
گرما باعث شل شدن عضلات رحم شده و گرفتگی را کاهش می‌دهد. روش‌های استفاده از گرما شامل گذاشتن کیسه آب‌گرم روی شکم یا کمر، استفاده از پد گرمایی در قسمت پایین کمر و گرفتن یک حمام گرم برای رفع گرفتگی عضلات شکم، کمر و پاها است.
انجام ورزش‌های سبک
ممکن است در هنگام قاعدگی احساس کنید که هیچ میلی به ورزش ندارید، اما فعالیت بدنی می‌تواند درد را کاهش دهد. ورزش‌های سنگین ممکن است مناسب نباشند، اما حرکات ملایم مانند کششی، یوگا یا پیاده‌روی می‌توانند کمک‌کننده باشند. ورزش باعث ترشح اندورفین شده که نوعی مسکن طبیعی در بدن است. طبق مطالعه‌ای در سال ۲۰۲۴، انجام دو جلسه یک ساعته یوگا در هفته به مدت ۱۲ هفته می‌تواند شدت دردهای قاعدگی را کاهش دهد. ورزش موجب ترشح اندورفین (ضد درد طبیعی بدن) و کاهش استرس می شود که درد را کاهش می دهند.
مصرف داروهای مسکن
داروهای ضد درد می‌توانند به کاهش گرفتگی‌های قاعدگی کمک کنند. انواع مختلفی از مسکن‌ها وجود دارند، اما برای کاهش درد قاعدگی، داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) به دلیل کاهش سطح پروستاگلاندین‌ها اثربخشی بهتری دارند. ایبوپروفن (Advil) و ناپروکسن (Aleve) مناسب هستند. استامینوفن (Tylenol) نیز ممکن است به کاهش درد کمک کند، اما التهاب عامل درد را کاهش نمی‌دهد.
کاهش استرس
استرس می‌تواند حساسیت بدن به درد را افزایش دهد. بنابراین، مدیریت استرس می‌تواند به کاهش دردهای قاعدگی کمک کند. راه‌های پیشنهادی برای کاهش استرس شامل یوگا، تمرینات تنفس عمیق، مدیتیشن و مشاوره و روان‌درمانی است. استرس به روش‌های گوناگونی بر بدن تأثیر می‌گذارد، از جمله آستانه تحمل درد را کاهش می دهد.
دریافت ویتامین‌ها و مواد معدنی
داشتن یک رژیم غذایی سالم می‌تواند در کاهش گرفتگی‌های پریودی مؤثر باشد. برخی تحقیقات نشان داده‌اند که ویتامین B1 (تیامین) و منیزیم ممکن است دردهای قاعدگی را کاهش دهند. مواد غذایی غنی از ویتامین B1 و منیزیم شامل آجیل و دانه‌ها (مثل گردو و بادام)، حبوبات (مانند لوبیا، عدس و نخود)، اسفناج، گل‌کلم، کلم‌پیچ و آووکادو، مارچوبه، پرتقال است.
رسیدن به ارگاسم
ارگاسم نیز می‌تواند درد قاعدگی را کاهش دهد. در هنگام ارگاسم، رحم دچار انقباضات کوتاه‌مدت ولی عمیق می‌شود که پس از آن آزاد شده و گرفتگی را کم می‌کند. ارگاسم اندورفین و برخی هورمون‌های دیگر را آزاد می‌کند که می‌توانند درد را تسکین داده و حس بهتری ایجاد کنند.
ماساژ دادن شکم با روغن
ماساژ دادن نواحی شکم و لگن می‌تواند باعث کاهش درد و گرفتگی عضلات شود. برای ماساژ از روغن ماساژ، لوسیون بدن یا روغن نارگیل استفاده کنید. ماساژ ملایم شکم باید با حرکات دایره‌ای انجام شود. بر اساس یک مطالعه در سال ۲۰۱۸، روغن اسطوخودوس، روغن گل رز، روغن زنجبیل، روغن نعناع می‌توانند علائم گرفتگی را کاهش دهند:
تغییر در رژیم غذایی
برخی تغییرات غذایی ممکن است به کاهش گرفتگی قاعدگی کمک کنند. مصرف مواد غذایی غنی از اسیدهای چرب امگا ۳، میوه‌ها و سبزیجات، آجیل و دانه‌ها، پروتئین‌های کم‌چرب وغلات کامل توصیه می شود.
نوشیدن مایعات کافی
نوشیدن مایعات کافی به حفظ آب بدن و کاهش دردهای قاعدگی کمک می‌کند. کم‌آبی می‌تواند یکی از دلایل اصلی گرفتگی عضلات باشد. چای‌های گیاهی مفید برای گرفتگی قاعدگی شامل چای بابونه، چای قاصدک، چای تمشک قرمز و چای رازیانه است. اما لازم به ذکر است که شواهد علمی کافی برای تأثیر قطعی این چای‌ها بر کاهش گرفتگی‌های قاعدگی وجود ندارد.
دلایل کرامپ و درد قاعدگی چیست؟
در طول قاعدگی، رحم برای دفع لایه داخلی خود، منقبض و منبسط می‌شود. این انقباضات ممکن است در برخی افراد خفیف و در برخی دیگر بسیار شدید باشند. دردهای قاعدگی معمولاً تا ۷۲ ساعت طول می‌کشند و با افزایش سن ممکن است کاهش یابند.
اگر درد پریودی خیلی شدید باشد چه کنیم؟
روش‌های فوق می‌توانند به بسیاری از افراد کمک کنند، اما برای برخی، گرفتگی‌های قاعدگی شدیدتر از حد معمول است. اگر درد شما شدید است، مراجعه به پزشک الزامی است.
در صورت داشتن این علائم به پزشک مراجعه کنید:
- ⚠ خونریزی بسیار شدید
- ⚠ گرفتگی‌هایی که با گذر زمان بدتر شده یا با افزایش سن شدیدتر شوند
- ⚠ درد بسیار شدید و ناراحت‌کننده
- ⚠ دردی که بر زندگی روزمره و فعالیت‌های شما تأثیر منفی گذاشته
این علائم ممکن است نشان‌دهنده‌ی یک مشکل جدی‌تر باشند، که پزشک می‌تواند تشخیص داده و راهکار درمانی مناسب ارائه دهد. پزشک ممکن است تاریخچه سلامت را بررسی کند یا از دارو برای درمان درد استفاده کند. یکی از رایج‌ترین روش‌های درمانی برای درد شدید قاعدگی، مصرف داروهای ضدبارداری هورمونی است.
آیا ممکن است دردهای شدید قاعدگی نشانه‌ای از یک بیماری جدی‌تر باشند؟
اگر دردهای قاعدگی شما بسیار شدید و ناتوان‌کننده است، ممکن است به یک بیماری زنان مرتبط باشد. برخی از این بیماری‌ها می‌توانند روی باروری تأثیر بگذارند و شانس موفقیت بارداری را کاهش دهند. بنابراین، اگر درد شدیدی دارید، بهتر است برای بررسی بیشتر به متخصص مراجعه کنید.
کلام آخر
اگر درد قاعدگی به طور منظم زندگی روزمره‌ی شما را مختل می‌کند، لازم است برای بررسی دقیق‌تر به متخصص زنان مراجعه کنید. استفاده از گرما، داروهای مسکن، ورزش، مدیریت استرس و مصرف ویتامین‌ها راه‌هایی هستند که می‌توانند درد را کاهش دهند. در موارد شدید، ممکن است بیماری‌های زمینه‌ای مانند آندومتریوز، فیبروم‌های رحمی یا بیماری التهابی لگن علت دردهای قاعدگی شما باشند.
سوالات متداول
۱. بهترین چای برای تسکین دردهای پریودی چیست؟
تحقیقات کافی برای تأثیر قطعی چای‌های گیاهی وجود ندارد، اما برخی مطالعات نشان داده‌اند که چای زنجبیل و چای سبز ممکن است مؤثر باشند.
۲. آیا آب‌میوه‌ها می‌توانند به کاهش گرفتگی قاعدگی کمک کنند؟
🔹 مصرف میوه‌ها و سبزیجات ممکن است گرفتگی عضلات را کاهش دهد، اما هیچ شواهد علمی دقیقی برای تأثیر مستقیم آب‌میوه‌ها وجود ندارد.
۳. چه عواملی می‌توانند گرفتگی‌های قاعدگی را بدتر کنند؟
سابقه خانوادگی دردهای شدید قاعدگی، سن کمتر از ۲۰ سال، چاقی، آندومتریوز، فیبروم‌های رحمی، بیماری التهابی لگن (PID)، آدنومیوز، کمبود امگا ۳، سیگار کشیدن، استرس
۴. چگونه می‌توان فوراً درد پریودی را کاهش داد؟
استفاده از پد یا بطری آب گرم روی شکم، ماساژ شکم، انجام حرکات کششی و ورزش ملایم
منابع: medicalnewstoday، houstonmethodist
