زگیل تناسلی شایع ترین بیماری مقاربتی دنیای مدرن است. ویروس پاپیلومای انسانی (HPV ) یک ویروس شایع است که می‌تواند بخش‌های مختلف بدن را تحت تأثیر قرار دهد. بیش از ۱۰۰ نوع از HPV وجود دارد. برخی انواع HPV که باعث ایجاد زگیل روی دست، پا و صورت می‌شوند. حدود ۳۰ نوع HPV که می‌توانند ناحیه تناسلی را درگیر کنند (شامل واژن، گردن رحم، آلت تناسلی، کیسه بیضه، رکتوم و مقعد). HPV شایع‌ترین بیماری ویروسی مقاربتی (STI) است. سالانه حدود ۱۴ میلیون نفر به این ویروس مبتلا می‌شوند. تقریبا تمامی افراد فعال جنسی که واکسن HPV نزده‌اند، در مقطعی از زندگی به این ویروس مبتلا خواهند شد، اگرچه ممکن است از این موضوع آگاه نباشند.
علائم HPV چیست؟
عفونت HPV در ناحیه تناسلی معمولا بدون علائم است. زمانی که علائم ظاهر می‌شوند، شایع‌ترین علامت، زگیل‌های تناسلی است. انواع پرخطر HPV معمولاً تا زمانی که به مراحل پیشرفته سرطان نرسد، علائمی ایجاد نمی‌کنند.
بیشتر افراد مبتلا متوجه عفونت خود نمی‌شوند و مشکلی ندارند. اما در برخی موارد، این ویروس می‌تواند باعث رشد توده‌های بدون درد یا زائده‌هایی در اطراف واژن، آلت تناسلی یا مقعد شود که به آنها زگیل تناسلی گفته می‌شود.
زگیل تناسلی چه شکلی است؟
- برجستگی‌های زبر و گل‌کلم‌مانند روی پوست
- ظاهر شدن به شکل خال‌های گوشتی کوچک
- ممکن است هفته‌ها، ماه‌ها یا حتی سال‌ها بعد از تماس با ویروس ظاهر شوند.
- زگیل‌های تناسلی مسری هستند و ممکن است باعث خارش یا ناراحتی شوند.
HPV و ارتباط آن با سرطان دهانه رحم
برخی از انواع HPV (به‌ویژه HPV نوع ۱۶ و ۱۸) می‌توانند باعث تغییرات سلولی در دهانه رحم شوند، که به این وضعیت دیسپلازی دهانه رحم گفته می‌شود. اگر درمان نشود، ممکن است به سرطان دهانه رحم تبدیل شود.
در افراد زیر ۳۰ سال، اغلب این عفونت خودبه‌خود از بین می‌رود. پس از ۳۰ سالگی، بررسی HPV از طریق پاپ‌اسمیر می‌تواند ریسک را نشان دهد. تست مثبت برای انواع پرخطر HPV نشان‌دهنده نیاز به بررسی‌های بیشتر است. داشتن HPV یا دیسپلازی دهانه رحم به معنی ابتلا به سرطان نیست، اما آزمایش‌های منظم ضروری هستند.
چقدر زمان نیاز است تا HPV به سرطان تبدیل شود؟
HPV مستقیما باعث سرطان نمی‌شود، اما انواع پرخطر آن می‌توانند تغییرات پیش‌سرطانی در سلول‌ها ایجاد کنند که در صورت عدم درمان، ممکن است منجر به سرطان شوند. این فرایند معمولاً سال‌ها یا حتی دهه‌ها طول می‌کشد. غربالگری‌های منظم مانند تست پاپ‌اسمیر می‌تواند این تغییرات را تشخیص داده و از پیشرفت سرطان جلوگیری کند.
انواع پرخطر HPV با سرطان‌های زیر مرتبط هستند:
- سرطان دهانه رحم
- سرطان مقعد
- سرطان آلت تناسلی (نادر در مردان)
- سرطان واژن
- برخی از انواع سرطان سر و گردن
آیا همه زگیل‌ها به‌دلیل HPV ایجاد می‌شوند؟
بله، همه زگیل تناسلی ها ناشی از HPV هستند. برخی از انواع رایج زگیل شامل زگیل‌های صاف، زگیل‌های کف پا (پلانتر) و زگیل‌های اطراف ناخن است. همه انواع HPV که زگیل ایجاد می‌کنند، سرطان‌زا نیستند.
HPV نوع ۶ و ۱۱ بیشتر باعث زگیل تناسلی می‌شوند، در حالی که انواع پرخطر HPV ارتباط مستقیمی با سرطان دارند.
چگونه HPV منتقل می‌شود؟
HPV از طریق تماس پوست به پوست در طول رابطه جنسی (واژینال، دهانی یا مقعدی) منتقل می‌شود. ویروس را می توان از طریق تماس تناسلی (بدون دخول) نیز منتقل یا دریافت کرد. برای انتقال HPV نیازی به تبادل مایعات بدن نیست. افراد می‌توانند ویروس را حتی بدون انزال یا بدون داشتن علائم زگیل منتقل کنند.
تشخیص HPV
پزشک معمولا با مشاهده زگیل‌های تناسلی، می‌تواند تشخیص دهد. برای بررسی انواع پرخطر HPV، نیاز به آزمایش‌های غربالگری دارید:
- ✅ تست پاپ اسمیر: بررسی تغییرات سلولی پیش‌سرطانی در دهانه رحم است. در طول غربالگری دهانه رحم، یک نمونه کوچک از سلول‌های دهانه رحم گرفته و از نظر HPV بررسی می‌شود. این غربالگری بین سنین ۲۵ تا ۶۴ سال انجام می‌شود و می‌تواند به جلوگیری از سرطان دهانه رحم کمک کند.
- ✅ آزمایش HPV: تشخیص انواع پرخطر ویروس
- در برخی موارد، پزشک ممکن است کولپوسکوپی انجام دهد تا تغییرات سلولی را بهتر مشاهده کند.
درمان HPV
هیچ درمانی برای از بین بردن کامل HPV وجود ندارد، اما برخی روش‌ها می‌توانند زگیل‌های تناسلی و سلول‌های غیرطبیعی را حذف کنند. روش‌های درمانی شامل موارد زیر هستند:
- کرایوسرجری (انجماد زگیل با نیتروژن مایع)
- جراحی با لیزر
- برداشتن زگیل با روش الکتروکوتر
- استفاده از کرم‌های موضعی مانند آلدارا و کوندیلوکس
اکثر افراد دارای سیستم ایمنی قوی، طی ۱ تا ۲ سال ویروس را از بین می‌برند.
پیشگیری از HPV
بهترین راه برای پیشگیری از HPV، واکسیناسیون است. واکسن گارداسیل HPV (گارداسیل ۹) می‌تواند از انواع پرخطر این ویروس و زگیل تناسلی جلوگیری کند. برای افراد ۱۱ تا ۱۲ ساله توصیه می‌شود، اما بزرگسالان تا ۴۵ سال نیز می‌توانند آن را دریافت کنند.
استفاده از کاندوم یا سد دندانی (هرچند ۱۰۰٪ محافظت نمی‌کند) و انجام پاپ‌اسمیرهای منظم از سن ۲۱ سالگی به بعد نیز از روش های پیشگیری هستند.
آیا برای ابتلا به HPV داشتن شرکای جنسی متعدد لازم است؟
خیر، حتی اگر برای اولین بار رابطه جنسی داشته باشید، ممکن است به HPV مبتلا شوید. HPV ممکن است برای سال‌ها بدون ایجاد مشکل در بدن باقی بماند، حتی اگر فرد برای مدت طولانی فعالیت جنسی نداشته باشد.
کلام آخر
HPV یک بیماری بسیار شایع است که اکثر افراد در طول زندگی خود به آن مبتلا می‌شوند. اگرچه برخی انواع آن مرتبط با سرطان هستند، اما تشخیص زودهنگام و واکسیناسیون می‌توانند از عواقب جدی آن جلوگیری کنند. واکسن HPV، غربالگری منظم و استفاده از روش‌های محافظتی، بهترین راه مقابله با این ویروس است. استفاده از کاندوم می‌تواند خطر انتقال را کاهش دهد، اما محافظت ۱۰۰٪ ایجاد نمی‌کند.
منابع: clevelandclinic، nhs
ممنون از مقاله خوبتون، میخواستم بپرسم زگیل تناسلی از راه استخر یا توالت فرنگی هم منتقل میشه؟ من خیلی استرس دارم.
با سلام، اطلاعات کاملی در این زمینه وجود ندارد ولی بیشترین احتمال انتقال ویروس از طریق پوست با پوست است و احتمال موارد دیگر بسیار کم و ناچیز است.