همه ما دوست داریم شخصیتی کاریزماتیک‌تر داشته باشیم. واژه کاریزما، ریشه‌ای یونانی دارد و به معنای “هدیه خدادادی” است. طبق یافته‌های علمی، ویژگی‌های شخصیتی کاریزماتیک قابل یادگیری هستند. کاریزما به هیچ عنوان محدود به افراد معروف یا اجتماعی نیست. مهم نیست چقدر جذاب هستید، چقدر درون‌گرا یا برون‌گرا هستید. کاریزما مهارتی است که می‌توان آن را ساخت.
شخصیت کاریزماتیک چیست؟
به‌طور تعریف‌شده، فردی با شخصیت کاریزماتیک «ویژگی‌هایی خاص دارد که دیگران را جذب، الهام و مجذوب می‌کند.» این بدان معناست که ویژگی‌هایی مانند جذابیت، الهام‌بخشی و تعامل با دیگران نشانه‌های کلیدی کاریزما هستند. دستیابی به کاریزما در سنین بالاتر امری نادر نیست اما معمولاً افراد در دهه سوم زندگی‌شان به اوج جذابیت خود می‌رسند و سال‌ها این تأثیر را حفظ می‌کنند. بنابراین شخصیت کاریزماتیک فقط ظاهر شیک یا فن بیان بالا نیست، بلکه توانایی واقعی در ایجاد ارتباطات مؤثر، الهام‌بخشی، تشویق دیگران به بیان نظرات و ساخت فضایی اصیل و برابر برای همگان است.
چرا داشتن شخصیت کاریزماتیک مهم است؟
امروزه به‌ویژه برای رهبران، توسعه شخصیت کاریزماتیک اهمیت بیشتری پیدا کرده است. دلیلش این است که انتظارات ما از دیگران بیشتر شده. حالا صرفاً توانایی انجام کارها کافی نیست؛ مردم توقع دارند که ارتباط مؤثر، همدلی و انرژی مثبت نیز ببینند. شخصیت‌های کاریزماتیک معمولاً اعتمادبه‌نفس زیادی دارند و طوری رفتار می‌کنند که کاملاً طبیعی به‌نظر می‌رسند. آنها بجای تمرکز روی مشکل، بیشتر به راه‌حل می‌پردازند و همین باعث بالا رفتن انگیزه اطرافیانشان می‌شود. اگر ما بتوانیم ویژگی‌های کاریزماتیک را در خود پرورش دهیم، در بیشتر جنبه‌های زندگی بهتر پیش خواهیم رفت. به دلیل اینکه می‌توانیم با افراد بیشتری در سطوح مختلف ارتباط مؤثر برقرار کنیم.
ویژگی های شخصیت کاریزماتیک
برخلاف باور عمومی، فرد کاریزماتیک به دنیا نمی‌آید. بلکه باید مجموعه‌ای از ویژگی‌ها را مانند لیوان‌هایی در نظر بگیریم که برخی پر، برخی نیمه‌پر و برخی خالی‌اند. با تمرین می‌توان همهٔ آنها را پر کرد. ویژگی‌های کلیدی برای ساخت کاریزما موارد زیر هستند:
۱. خودآگاهی
خودآگاهی یعنی شناخت احساسات، افکار و اثر رفتارتان بر دیگران. این آگاهی پایه اصلی دیگر مهارت‌های ارتباطی است. تمرین‌هایی مانند ذهن‌آگاهی (mindfulness) به شما کمک می‌کنند در لحظه حضور مؤثر داشته باشید.
۲. گرما
گرما یعنی صمیمیت، مهربانی و خوش‌رویی. افراد گرم، قابل اعتمادتر هستند. خوش‌رویی، اشتیاق و همدلی بخشی از کاریزمای شما هستند. مدیتیشن نوع‌دوستی (loving-kindness) به شما کمک می‌کند لبخند درونی بسازید.
۳. شایستگی
افراد کاریزماتیک توانمند به نظر می‌رسند. آنها می‌توانند با اعتمادبه‌نفس، قدرت و مهارت، رهبرانه رفتار کنند. برای به‌دست آوردن اعتماد همتایان، همواره آمادگی قبلی داشته باشید و سؤالات سنجیده بپرسید.
۴. زبان بدن باز و آرام
حرکات دست، تماس چشمی، لبخند و وضعیت بدنی راحت، نشانه‌های اعتماد و جذابیت هستند. چند حرکت دست کاریزماتیک را در آینه تمرین کنید.
۵. معاشرت در مکان‌های راحت
شخصیت کاریزماتیک می‌داند کجا و با چه کسانی راحت‌تر است. اگر کنفرانس‌ها شما را خسته می‌کند، در کافه موردعلاقه‌تان اتصال اجتماعی برقرار کنید. نکات راهکارهای شبکه‌سازی را در “فضای رشد اجتماعی” خود امتحان کنید.
۶. شنونده فعال
شنوندگان فعال با نگاه و حضور مؤثر، باعث می‌شوند مخاطب احساس خاص بودن کند. ۹ تکنیک شنیدن فعال را یاد بگیرید، از جمله تماس چشمی، زبان بدن باز، نپریدن میان صحبت دیگران، خلاصه‌سازی و پرسیدن سوالات باز.
۷. بازیگوشی
شخصیت کاریزماتیک با شوخ‌طبعی و طنز لطیف می‌تواند صحنه‌های پرتنش را تعدیل کند. با لطایف ملایم در مکالمات خنده و آرامش بیاورید.
۸. کنترل هیجان
افراد کاریزماتیک، هیجانات‌شان را مدیریت می‌کنند و پاسخ‌های منطقی دارند. تمرین: یک فعالیت انضباطی روزانه (ورزش، مدیتیشن، دوش سرد، مراقبت از گیاهان و رژیم غذایی منظم) را به برنامه خود اضافه کنید.
۹. تواضع
افراد کاریزماتیک، همه را با احترام یکسان خطاب می‌کنند، چه میزبان باشد چه گارسون. با روی خوش و ادب با همه رفتار کنید، لبخند بزنید و احترام مساوی بگذارید.
۱۰. ارتباط چشمی صحیح
تماس چشمی باید مستقیم، ولی طبیعی باشد. این موضوع اعتماد، علاقه و صداقت را منتقل می‌کند. برای طبیعی جلوه دادن آن، رنگ چشم فرد مقابل را به‌طور گذرا مشاهده کنید، زیاده‌روی نکنید!
۱۱. تحسین و ستایش دیگران
رهبران کاریزماتیک تمجید را تقسیم می‌کنند. وقتی دیگران را تحسین می‌کنید، ویژگی مثبت آنها با ذهن مردم درباره شما هم گره می‌خورد. هنگامی که تحسین می‌شوید، دیگران را نیز در موفقیتتان شریک بدانید؛ حتی اگر درباره لباس‌تان باشد، برند سازنده را نام ببرید.
۱۲. به‌یاد داشتن نام‌ها
یادآوری نام افراد جادوی شخصی ایجاد می‌کند. افراد جذب کسانی می شوند که نام آنها را خوب به خاطر سپرده اند.
۱۳. اصالت دارند (خودِ واقعی‌شان را نشان می‌دهند)
فرد کاریزماتیک واقعی و صادق است. او اعتمادبه‌نفس کافی دارد تا خودش باشد؛ نه در جمع‌های شخصی و نه رسمی نقاب نمی‌زند.
۱۴. تأثیرگذار و الهام‌بخش هستند
کارشان این است که ایده‌های پیچیده را ساده و قابل درک کنند. این باعث می‌شود کسانی که با آنها در ارتباط هستند، دیدگاه تازه‌ای پیدا کنند.
۱۵. سخنرانانی قوی و بااعتمادبه‌نفس هستند
فرد کاریزماتیک می‌تواند افکار و ایده‌هایش را با وضوح و صراحت بیان کند. آنها شنیدنی و خوش‌صحبت‌اند چون واقعاً حس ارتباط می‌دهند.
۱۶. آسیب‌پذیر و باز هستند
آسیب‌پذیری واقعی نشانهٔ ضعف نیست؛ بلکه راهی برای ایجاد ارتباط عمیق و اعتماد است. افراد کاریزماتیک حاضرند خودِ واقعی‌شان را نشان دهند.
آیا کاریزماتیک بودن یک ویژگی ذاتی است؟
خیر. کاریزما یک ویژگی اکتسابی است. ترکیبی از مجموعه مهارت‌های اجتماعی مانند صمیمیت، توانایی رهبری، گوش دادن فعال و ارتباط غیرکلامی می‌باشد که قابل آموزش هستند.
چگونه بفهمیم فردی کاریزماتیک است؟
فرد کاریزماتیک شخصیتی اثرگذار و قابل‌اعتماد دارد. در عین صمیمیت، قابل احترام است، به حرف‌ها گوش می‌دهد، با دیگران احساس همدلی دارد، و حضورش در جمع قابل لمس است. این افراد معمولاً زندگی رضایت‌بخش‌تری دارند چون قادرند روابط انسانی مؤثری بسازند.
منابع: scienceofpeople، successh
