فراز و نشیب‌ها در هر رابطه عاشقانه‌ای طبیعی هستند، اما زمانی که شریک زندگی شما اختلال دوقطبی دارد، ممکن است احساس کنید که سوار بر یک ترن هوایی احساسی هستید. اختلال دوقطبی لزوما مانعی برای داشتن یک رابطه سالم و طولانی‌مدت نیست. اگر یک فرد مبتلا به اختلال دوقطبی در رابطه خود با مشکل مواجه شود، این مشکلات معمولاً ناشی از علائم اختلال دوقطبی هستند، نه خود بیماری. با درمان مناسب، افراد مبتلا به اختلال دوقطبی ممکن است دوره‌های طولانی از خلق‌وخوی پایدار داشته باشند یا فقط علائم خفیفی را تجربه کنند که احتمالاً تأثیر چندانی بر روابط آن‌ها نخواهد داشت.
زندگی با فردی که دوقطبی دارد
برقراری رابطه عاطفی با فردی که اختلال دوقطبی دارد می‌تواند بر ابعاد مختلف زندگی فرد تأثیر بگذارد، از جمله خود رابطه، شغل، خانواده و فرزندان.
رابطه عاطفی و جنسی
در دوره‌های شیدایی یا هایپومانیا، معمولاً افراد مبتلا به اختلال دوقطبی میل جنسی زیادی پیدا می‌کنند. ممکن است به دفعات زیادی رابطه جنسی را آغاز کند، بیش از حد معمول خودارضایی کند یا از محتوای پورنوگرافی بیشتر استفاده کند. در بعضی موارد، افراد مبتلا به این اختلال ممکن است به رفتارهای پرخطر مانند روابط جنسی محافظت‌نشده یا خیانت روی بیاورند.
برعکس، در دوره‌های افسردگی، ممکن است از هرگونه تماس جنسی اجتناب کند. این تغییرات می‌تواند گیج‌کننده باشد یا مثل طرد شدن احساس شود، مخصوصاً وقتی که شریک زندگی شما در دوره‌های قبلی شیدایی تمایل زیادی به رابطه جنسی داشته است. بسیاری از داروهای دوقطبی نیز می‌توانند میل جنسی را کاهش دهند.
اعتمادبه‌نفس پایین نیز ممکن است میل جنسی فرد را کاهش داده و باعث شود کمتر رفتارهای محبت‌آمیز نشان دهد.
کار و تحصیل
عملکرد شغلی شریک زندگی شما ممکن است تحت تأثیر اختلال دوقطبی قرار بگیرد. نوسانات شدید خلقی، علائم شیدایی مانند تصمیم‌گیری ضعیف و تکانشگری، یا علائم افسردگی مانند بی‌انرژی بودن و عدم علاقه می‌توانند حفظ شغل را دشوار کنند. استرس‌های کاری نیز ممکن است علائم آن‌ها را تشدید کند.
نوسانات خلقی کودکان و نوجوانان مبتلا به اختلال دوقطبی می‌تواند تمرکز و یادگیری آن‌ها را مختل کند و باعث ایجاد استرس در زندگی شخصی و خانوادگی شود.
فرزندپروری
بسیاری از افراد معتقدند که فرزندپروری پر استرس‌ترین تجربه زندگی‌شان است. اما هر عامل استرس‌زایی می‌تواند موجب تشدید علائم شیدایی یا افسردگی در افراد مبتلا به دوقطبی شود.
علاوه بر این، رفتارهای ناپایدار ناشی از این اختلال می‌تواند برای کودکان گیج‌کننده یا حتی ترسناک باشد. از آنجا که کودکان برای تأمین امنیت خود به والدین وابسته هستند، کمک به کنترل و مدیریت علائم شریک زندگی‌تان برای ایجاد یک محیط پایدار و امن برای کودکان بسیار ضروری است.
فداکاری بیش از حد
شرکای زندگی افراد دوقطبی ممکن است مجبور شوند زمان زیادی را برای مراقبت از شریک خود اختصاص دهند و از سرگرمی‌ها و مراقبت از خود غافل شوند. اگر این زوج فرزند داشته باشند، شریک غیر دوقطبی ممکن است مجبور به پذیرفتن مسئولیت‌های بیشتر در تربیت فرزندان و کارهای خانه شود.
مشکل در درک بیمار
فردی که اختلال دوقطبی ندارد ممکن است درک درستی از بیماری شریک خود نداشته باشد و نداند چگونه باید به علائم مختلف واکنش نشان دهد. این مسئله می‌تواند برای هر دو طرف احساساتی منفی مانند تنهایی، درماندگی و خشم ایجاد کند.
سلامت جسمی
استرس ناشی از زندگی با فردی که دوقطبی دارد می‌تواند باعث مشکلات جسمی مانند درد عضلانی و بی‌خوابی شود و نیاز شریک سالم را به مراقبت پزشکی افزایش دهد.
تأثیر نهایی
همه این عوامل می‌توانند منجر به فاصله عاطفی میان زوجین و حتی قطع ارتباط با دوستان و خانواده شوند. در برخی موارد، این استرس باعث می‌شود شریک زندگی فرد دوقطبی او را به خاطر بیماری‌اش قضاوت کند که اعتماد در رابطه را کاهش می‌دهد.
اگر شریک زندگی شما دوقطبی باشد، چه معنایی دارد؟
در ادامه، خلاصه‌ای از انواع اپیزودهایی که یک فرد با اختلال دوقطبی ممکن است تجربه کند و تأثیر آن‌ها بر روابط آورده شده است:
- اپیزودهای شیدایی: بدون درمان مؤثر، فرد ممکن است تحریک‌پذیر شود. در این دوره‌ها، احتمال اختلاف با شریک زندگی بیشتر خواهد شد. همچنین، فرد ممکن است رفتارهای پرخطری مانند ولخرجی یا مصرف بیش از حد الکل داشته باشد.
- اپیزودهای افسردگی شدید: در طول یک دوره افسردگی، فرد ممکن است کمتر ارتباط برقرار کند، گریه کند یا دچار احساس ناامیدی و بدبینی شود.
- اپیزودهای ترکیبی: گاهی اوقات، فرد ممکن است علائم شیدایی و افسردگی را به‌طور هم‌زمان تجربه کند. این موضوع ممکن است برای شریک زندگی گیج‌کننده و استرس‌زا باشد، زیرا نمی‌داند چه واکنشی باید نشان دهد.
بینش علمی درباره روابط اجتماعی در افراد دوقطبی
افراد مبتلا به اختلال دوقطبی که در دوران کودکی پیوندهای عاطفی ضعیف‌تری داشته‌اند، در برقراری روابط در بزرگسالی نیز دچار مشکل هستند و حمایت کمتری از شبکه اجتماعی خود دریافت می‌کنند. این افراد ممکن است در شناخت و درک صحیح احساسات دیگران مشکل داشته باشند. این امر می‌تواند منجر به سوءبرداشت در موقعیت‌های اجتماعی و مشکلات ارتباطی شود. افراد دوقطبی نرخ بالاتری از سوءبرداشت و برداشت اشتباه از احساسات دیگران دارند. همچنین، این مشکل در پردازش احساسات با کاهش عملکرد اجتماعی و شغلی ارتباط دارد.
نکاتی برای زمانی که شریک زندگی شما دوقطبی دارد
- درباره بیماری مطالعه کنید: این کار به شما کمک می‌کند رفتارهای همسرتان را بهتر درک کنید.
- درباره محرک‌ها بپرسید: عواملی مانند استرس کاری، کم‌خوابی و فراموش کردن دارو ممکن است علائم را تشدید کنند.
- درباره تغییرات احساسی همسرتان اطلاعات کسب کنید: دانستن اینکه رفتارهای معمول او چگونه است، به شما کمک می‌کند تغییرات خلقی را سریع‌تر تشخیص دهید.
- از درمان حمایت کنید: در مورد روند درمانی همسرتان صحبت کنید و بپرسید چگونه می‌توانید در این مسیر کمک‌کننده باشید.
- یک برنامه حمایتی ایجاد کنید: تنظیم یک برنامه روزانه، فهرستی از افراد قابل‌اعتماد و راهکارهای مقابله می‌تواند مفید باشد.
- احساسات خود را بیان کنید: در مورد تأثیر رفتارهای همسرتان بدون قضاوت یا انگ زدن صحبت کنید.
نکاتی برای افراد مبتلا به اختلال دوقطبی
- به اشتراک گذاشتن تشخیص: صحبت درباره بیماری کمک می‌کند ببینید آیا شریک شما حمایت‌گر است یا نه.
- پایبندی به درمان: استفاده منظم از دارو، ورزش، مدیتیشن و ثبت خاطرات می‌تواند مفید باشد.
- اشتراک‌گذاری تغییرات خلقی: این کار به شریک شما کمک می‌کند بهتر آماده باشد و مسئولیت مشکلات را بر گردن نگیرد.
- پذیرش بازخورد: گوش دادن به همسر و پذیرفتن نظرات او بدون حالت تدافعی باعث تقویت رابطه می‌شود.
چگونه یک رابطه سالم با فرد دوقطبی داشته باشیم؟
حفظ رابطه‌ای قوی در هر شرایطی نیاز به تلاش دارد، اما وقتی شریک زندگی شما دوقطبی باشد، چالش‌های بزرگ‌تری به همراه خواهد داشت.
- مشاوره زوجین دریافت کنید: مشاوره زوجین برای حل مشکلات ناشی از اختلال دوقطبی بسیار مهم است. این جلسات می‌توانند به شما کمک کنند تا درک کنید که رفتارهای آزاردهنده ناشی از بیماری هستند. رفتارهای رخ داده در حالت‌های روحی تغییر‌یافته را ببخشید. برای تداوم درمان شریک زندگی‌تان، مرزها و انتظارات مشخصی تعیین کنید.
- در درمان شریک زندگی‌تان مشارکت کنید: اگر امکانش وجود دارد، سعی کنید در روند درمان شریک زندگی‌تان مشارکت داشته باشید، مثلاً گاهی اوقات همراه او به روانپزشک مراجعه کنید. این کار مزایای متعددی دارد.
از خودتان مراقبت کنید
مراقبت از خود اهمیت زیادی دارد، مخصوصاً اگر در حال مراقبت از فردی با بیماری مزمن مانند دوقطبی هستید. حتماً زمانی را به سلامت جسمی و روانی خود اختصاص دهید، چه از طریق شرکت در جلسات حمایتی، مشاوره فردی یا انجام فعالیت‌هایی مثل یوگا. داشتن یک رابطه سالم با فرد دوقطبی نه تنها نیازمند مدیریت دقیق بیماری او است، بلکه شما نیز باید زمانی را برای مراقبت از خود اختصاص دهید.
منابع: hopkinsmedicine، medicalnewstoday، medicine.umich.edu
