اهدای تخمک کاری نیست که همه افراد انجام دهند و از آن اطلاع داشته باشند. برای این کار باید به مراکز درمان ناباروری مراجعه کرده و قوانین آنها را مطالعه کنید. هر یک ممکن است قوانین خود را داشته باشند. فرآیند اهدای تخمک شامل دو جلسه اولیه غربالگری است. پس از پیدا شدن گیرنده، شما باید در طول یک دوره دو هفته‌ای، تقریباً شش بار به کلینیک مراجعه کنید. همچنین، باید چندین بار در روز به خودتان تزریق انجام دهید. در روز بازیابی تخمک، که تحت بیهوشی انجام می‌شود، باید از محل کار یا تحصیل مرخصی بگیرید. معمولاً ظرف چند روز پس از بازیابی، مشکلی ندارید.
اهدای تخمک چه تأثیری بر زندگی روزمره من خواهد داشت؟
به‌جز شرکت در جلسات تعیین‌شده و گرفتن یک روز مرخصی برای بازیابی تخمک، این فرآیند تأثیر زیادی بر کار یا تحصیل شما ندارد. با این حال، توصیه می‌شود که اهداکنندگان در دوران دریافت تزریقات هورمونی از برقراری رابطه جنسی و انجام ورزش‌های پرتحرک خودداری کنند. این داروها باعث بزرگ شدن تخمدان‌ها می‌شوند و فعالیت‌های شدیدی مانند دویدن یا ورزش‌های رزمی ممکن است خطر پیچ‌خوردگی تخمدان (تورشن تخمدان) را افزایش دهند. این عارضه نادر زمانی رخ می‌دهد که تخمدان‌ها و لوله‌های فالوپ پیچ خورده و جریان خون آنها قطع شود.
پس از بازیابی تخمک، شما می‌توانید روز بعد به فعالیت‌های عادی خود بازگردید. با این حال، توصیه می‌شود که تا یک هفته پس از بازیابی از برقراری رابطه جنسی و ورزش‌های سنگین خودداری کنید تا تخمدان‌ها بهبود یابند. همچنین، در طول دوره تحریک تخمدان، مصرف الکل توصیه نمی‌شود.
فرآیند اهدای تخمک چقدر دردناک است؟
اولین مرحله شامل تزریق هورمون با استفاده از سوزن کوچکی در زیر پوست شکم است. پرستار به شما آموزش می‌دهد که چگونه این تزریقات را انجام دهید. این تزریقات به‌راحتی قابل انجام هستند و اکثر افراد درد خاصی را گزارش نمی‌کنند.
هورمون‌های تزریقی باعث بزرگ شدن تخمدان‌ها و تولید تخمک می‌شوند. این مسئله می‌تواند منجر به ناراحتی‌هایی مانند نفخ، احتباس مایعات و حالت تهوع شود. همچنین ممکن است درد لگنی ناشی از بزرگ شدن تخمدان‌ها را تجربه کنید.
بیشتر افراد نگران درد در هنگام بازیابی تخمک هستند. این فرآیند تحت بیهوشی انجام می‌شود، بنابراین هیچ دردی احساس نمی کنید. پس از آن، برخی افراد دچار گرفتگی لگنی و خونریزی خفیف می‌شوند، اما درد شدید نادر است. بیشتر افراد با مصرف یک مسکن بدون نسخه مانند ایبوپروفن، درد را کنترل می‌کنند و ظرف چند روز به حالت عادی برمی‌گردند.
چه خطراتی در بازیابی تخمک وجود دارد؟
این فرآیند تحت هدایت سونوگرافی انجام می‌شود تا پزشک به‌طور دقیق بتواند آن را کنترل کند. بااین‌حال، مانند هر روش جراحی، خطرات اندکی مانند خونریزی یا آسیب به اندام‌های لگنی وجود دارد. برای کاهش خطر عفونت، به شما آنتی‌بیوتیک داده می‌شود. این مشکلات نادر هستند و در کمتر از یک درصد بیماران رخ می‌دهند. تحقیقات نشان می‌دهند که هیچ ارتباطی بین اهدای تخمک و ناباروری، سرطان پستان، سرطان تخمدان یا سایر بیماری‌ها وجود ندارد.
فرآیند استخراج تخمک چگونه است؟
تخمک‌ها درون کیسه‌های مایع به نام فولیکول‌ها رشد می‌کنند. پزشکان با کمک سونوگرافی و یک سوزن مخصوص، تخمک‌ها را از فولیکول‌ها خارج می‌کنند. سوزن از طریق دیواره واژن وارد می‌شود و مایع فولیکولی به کمک مکش خارج می‌شود. این فرآیند ۳۰ تا ۴۵ دقیقه طول می‌کشد و تحت بیهوشی انجام می‌شود. تخمک‌های جمع‌آوری‌شده با اسپرم همسر گیرنده یا اسپرم اهدایی لقاح داده شده و به رحم فرد گیرنده منتقل می‌شوند.
آیا پس از اهدای تخمک، هنوز می‌توانم باردار شوم؟
بیش از ۲۰ سال است که افراد تخمک‌های خود را اهدا می‌کنند و تحقیقات نشان می‌دهند که احتمال باروری آنها مشابه کسانی است که هرگز تخمک اهدا نکرده‌اند. اگرچه تعداد تخمک‌های یک فرد از بدو تولد محدود است، اما در هر ماه، فقط تعداد کمی از آنها فعال می‌شوند. در یک چرخه طبیعی، تنها یک تخمک آزاد شده و تخمک‌های دیگر از بین می‌روند. فرآیند بازیابی تخمک از تخمک‌هایی استفاده می‌کند که در آن ماه به‌طور طبیعی از بین می‌رفتند.
آیا برای اهدای تخمک پول دریافت می‌کنم؟
شما در زمان بازیابی تخمک، مبلغ ۵۵۰۰ دلار دریافت خواهید کرد. اگر فرآیند به دلایل پزشکی یا تصمیم گیرنده متوقف شود، شما بخشی از این مبلغ را دریافت خواهید کرد. اگرچه اهداکنندگان تخمک غرامت دریافت می‌کنند، اما انگیزه اصلی بیشتر آنها مالی نیست. در طی مرحله غربالگری اولیه، بررسی خواهد شد که چه چیزی شما را به سمت این کار سوق داده است.
آیا فرآیند اهدای تخمک ناشناس باقی می‌ماند؟
در دنیای امروز، روش‌های زیادی برای کشف اطلاعات بیولوژیکی وجود دارد، بنابراین هیچ‌کس کاملاً ناشناس نیست. بااین‌حال، معمولاً گیرندگان و اهداکنندگان معرفی نمی‌شوند، زیرا این موضوع ترجیح هر دو طرف است. گاهی اوقات، گیرندگان یادداشت ناشناسی حاوی سپاسگزاری برای اهداکننده می‌نویسند، که در روز بازیابی تخمک به او داده می‌شود.
شرایط لازم برای اهدای تخمک چیست؟
برای واجد شرایط بودن در این برنامه، باید:
- بین ۲۱ تا ۳۰ سال سن داشته باشید.
- غیرسیگاری باشید.
- شاخص توده بدنی (BMI) و سبک زندگی سالمی داشته باشید.
- هیچ بیماری مهمی نداشته باشد.
- تست‌های غربالگری بیماری‌های ارثی را با تکمیل یک فرم سابقه‌ی خانوادگی انجام دهد.
- تحت آزمایش‌هایی مانند سفلیس، هپاتیت A، B و C، HIV (ایدز)، سوزاک و کلامیدیا قرار گیرد.
- با تیم روانشناسی مرکز ملاقات کند و یک ارزیابی روانشناختی انجام دهد.
چه کسانی از تخمک اهدایی استفاده می‌کنند؟
تخمک اهدایی نقش مهمی در کمک به والد شدن افراد ایفا می‌کند، به‌ویژه برای:
- افرادی که به دلیل کیفیت پایین تخمک (مثلاً در اثر افزایش سن)، نارسایی اولیه تخمدان (به دلیل درمان‌های سرطان)، یا نداشتن تخمدان قادر به بارداری نیستند.
- زوج‌ها و افراد LGBTQ+، به‌ویژه زوج‌های همجنس مرد و افراد ترنسجندر.
- افرادی که ناقل بیماری‌های ژنتیکی هستند و نمی‌توانند یا نمی‌خواهند آزمایش‌های ژنتیکی قبل از لانه‌گزینی را انجام دهند.
- افرادی که سایر روش‌های درمان ناباروری برایشان مؤثر نبوده است.
- افرادی که دچار یائسگی زودرس شده‌اند.
- زنانی که کیفیت تخمک‌هایشان پایین است، معمولاً در اواخر ۳۰ سالگی یا ۴۰ سالگی قرار دارند یا دارای شرایطی مانند آندومتریوز هستند.
هزینه‌های تخمک اهدایی
متأسفانه، اکثر هزینه‌های مرتبط با تخمک اهدایی تحت پوشش بیمه قرار نمی‌گیرند.
آیا با اهدای تخمک زودتر یائسه می شوم؟
خیر. تخمدان‌های زنان در زمان بلوغ حدود ۴۰۰,۰۰۰ تا ۵۰۰,۰۰۰ تخمک دارند. در طول سال‌های باروری، تنها ۴۰۰ تا ۵۰۰ تخمک به مرحله تخمک‌گذاری می‌رسند. باقی تخمک‌ها طی فرآیندی به نام آتروزیا به تدریج از بین می‌روند. هیچ مدرکی وجود ندارد که نشان دهد استفاده از داروهای باروری یا اهدای تخمک باعث کاهش ذخیره تخمدانی شده و منجر به یائسگی زودرس می‌شود.
منابع: hopkinsmedicine، dukehealth
